Vanaf 1 augustus 2025 biedt de National Health Service (NHS), het publieke gezondheidszorgsysteem van het Verenigd Koninkrijk, vaccinaties tegen meningokokken B aan in Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland. Deze vaccinatie maakt deel uit van ’s werelds eerste vaccinatiecampagne gericht op de preventie van gonorroe.
Wat is gonorroe?
Gonorroe is een seksueel overdraagbare aandoening (soa) veroorzaakt door de bacterie Neisseria gonorrhoeae. De bacterie wordt overgedragen via onbeschermd seksueel contact, inclusief orale seks, handcontact en het delen van seksspeeltjes. Deze bacterie kan voorkomen in de slijmvliezen van de vagina, urinebuis, anus en keel.
Klachten bij gonorroe kunnen zijn:
• Pijn of branderig gevoel bij het plassen
• Afscheiding uit de penis (druiper)
• Tussentijds bloedverlies of toegenomen vaginale afscheiding
Niet iedereen met gonorroe krijgt echter klachten. Zonder behandeling kan gonorroe ernstige complicaties veroorzaken, zoals een bijbal- of prostaatontsteking, bekkenontstekingen, verminderde vruchtbaarheid of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
Wat is Bexsero?
Bexsero is een vaccin dat bescherming biedt tegen meningokokken type B, een bacterie die ernstige ziekten zoals hersenvliesontsteking en sepsis kan veroorzaken. In Nederland krijgen kinderen via het Rijksvaccinatieprogramma de meningokokken ACWY-vaccinatie, omdat deze types het meest voorkomen. Meningokokken B komt in Nederland minder vaak voor en is daarom, mede vanwege iets vaker optredende bijwerkingen, geen onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma. In het Verenigd Koninkrijk is het Bexsero-vaccin wél opgenomen in het kinderprogramma.
Bescherming tegen gonorroe
Onderzoek heeft aangetoond dat het Bexsero-vaccin (4CMenB) ook in enige mate beschermt tegen gonorroe. Dit komt doordat de meningokok-bacterie en de gonorroe-bacterie genetisch sterk op elkaar lijken: hun DNA komt voor 80-90% overeen. Dankzij deze genetische verwantschap biedt het vaccin zogeheten kruisbescherming.
Volgens studies kan het vaccin het risico op gonorroe met 30-40% verlagen. Deze bescherming is echter niet volledig en het is nog onduidelijk hoelang de werking aanhoudt, vermoedelijk zo’n twee tot drie jaar.
Waarom een vaccinatiecampagne in het Verenigd Koninkrijk?
Het Verenigd Koninkrijk heeft besloten het Bexsero-vaccin kosteloos beschikbaar te stellen aan risicogroepen zoals homo- en biseksuele mannen. Deze beslissing volgt op een sterke stijging van het aantal gonorroe-infecties: in 2023 werden er meer dan 85.000 gevallen gemeld in Engeland. Daarnaast zijn sommige gonorroe-stammen inmiddels resistent tegen antibiotica, waaronder ceftriaxon, het huidige standaardmiddel. In enkele gevallen slaat zelfs geen enkel antibioticum meer aan, wat de noodzaak van preventieve maatregelen zoals vaccinatie vergroot.
Situatie in Nederland
In Nederland is het Bexsero-vaccin momenteel nog geen onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma. Er loopt nog onderzoek naar de effectiviteit van het vaccin tegen deze gonorroe.
Vaccinatie op eigen verzoek
Bij vaccinatiecentrum.nl kun je zich op eigen verzoek laten vaccineren met Bexsero zowel ter bescherming tegen meningokokken B als (off-label) tegen gonorroe. De vaccinatie bestaat uit twee prikken met een minimale tussenperiode van vier weken. Je betaalt hierbij voor zowel het vaccin als het consult. Voor actuele tarieven kun je vinden op de prijslijst.
Kom gerust langs bij vaccinatiecentrum.nl voor een persoonlijk gezondheidsadvies of maak direct een afspraak.
Dit blog is gepubliceerd op 3 september 2025